Brama ta pamięta jeszcze czasy obwarowań wzniesionych przez Kazimierza Wielkiego, ale obecny jej kształt to zasługa ostatniego króla Polski, który zlecił nadwornemu swemu architektowi Dominikowi Merliniemu jej odnowienie. Stąd klasycystyczne kształty budowli i monogram Stanisława Augusta, widoczny dla tych, którzy ze lubelskiego Starego Miasta przechodzą przez nią w kierunku Zamku. Gdy żydowska dzielnica Lublina jeszcze istniała, Brama Grodzka łączyła dwa światy i stąd inna jej nazwa: Brama Żydowska. Dziś o tym dziedzictwie przypomina “Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN”.